Núi Giếng Tiền – Địa điểm đặc trưng khi đến Lý Sơn

Núi Giếng Tiền, còn được biết đến dưới cái tên Núi lửa, nằm tại thôn Tây, thuộc xã An Vĩnh, là một trong những ngọn núi lửa lớn thứ hai trên hòn đảo Lý Sơn. Với chiều cao 90 mét, đường kính 500 mét, núi từng phun trào mảnh vỡ và tro bụi trên diện tích khoảng 0,45 km vuông.

Hình dáng của miệng núi rất tròn và nhọn, gợi nhớ đến hình ảnh của một đồng xu, và chính điều này đã làm nên cái tên “Giếng Tiền” cho ngọn núi này.

Trong thời kỳ tiền sử, tại khu vực thuộc huyện đảo Lý Sơn, trước đây tồn tại năm ngọn núi lửa. Qua hàng triệu năm, khi hoạt động núi lửa ngừng, thiên nhiên đã để lại cho vùng đất của huyện đảo này những phong cảnh tuyệt đẹp, thu hút hàng nghìn người vượt qua sóng biển đại dương để tới tham quan.

Tương tự như Núi Thới Lới (Núi lửa nước), phía bắc của Núi Giếng Tiền hiện đang trải qua hiện tượng xói mòn, tạo thành một tường đá nơi mà người người xưa đã chế tạo bậc thang để lên đến miệng núi lửa. Những người này đã tạo ra ba hang động trên tường đá để dùng làm nơi thờ cúng Phật.

Những hang động này sau này đã trở thành Chùa Đục, được coi là nơi Phật Bà Quan Âm đã từng hiện diện, bảo vệ người dân khỏi thiên tai và nguy cơ xâm lăng. Vào năm 2010, nhóm phật tử cùng cộng đồng địa phương đã xây dựng tượng Phật Bà Quan Âm cao 27 mét bên trong chùa.

Núi Giếng Tiền cũng đã chứng kiến nhiều sự kiện độc đáo về quá trình hình thành địa chất của nó. Lớp lớp tro rơi và mảnh vụn đã tích tụ trên mặt dốc của núi, không có dấu hiệu của sự tác động của biển. Không có tàn tích mực nước biển trên vách đá. Điều này cho thấy rằng Núi Giếng Tiền, tương tự như Núi Thới Lới nhỏ hơn, đã hình thành trên đất liền, có thể trong khoảng thời gian từ 3.000 đến 4.000 năm trước đây.

Núi Giếng Tiền là một di sản quốc gia độc đáo – một ngọn núi lửa đã trải qua hàng triệu năm. Hình dáng của miệng núi thường không có dạng hoàn hảo tròn mà thường có hình dạng khuyên, có thể co dần ở một bên. Sự hoạt động của núi lửa thường bắt đầu bằng việc phun trào, tạo ra một miệng núi tròn và sau đó dung nham sẽ dâng lên và phá hủy một phần miệng núi trong lần phun trào tiếp theo.

Phần bị phá hủy thường ở phía dưới của đáy miệng núi lửa. Tại đây, vách đá hình thành. Các yếu tố như sóng, thủy triều, mưa, bão, nước ngầm, sự phát triển của cây cối hay hoạt động con người có thể làm tiếp tục phá hủy vách đá. Dòng nước ngọt chảy ra từ miệng núi lửa đã tạo ra những tảng đá lớn trên bờ biển.

Ngoài ra, còn nhiều câu chuyện thú vị liên quan đến Núi Giếng Tiền, bao gồm việc người dân đảo sử dụng đất sét từ núi lửa để tạo hình nộm dùng trong lễ khao lề thế lính Hoàng Sa. Cũng có câu chuyện về hai nàng tiên chơi cờ trên đỉnh núi và về những con tàu neo đậu tại đó để mua nước ngọt.